Albay Rawlinson Ve Mustafa Kemal

 

"9 Temmuz 1919 günü İngiliz Kontrol Subayı Albay Rawlinson, 10 temmuzda Erzurum Kongresi'nin toplanacağını duyarak, Erzurum'da Mustafa Kemal Paşa'yı ziyaret etti.

Hazırlanmakta olan Erzurum Kongresi'nin toplanmamasını istedi.

Bununla ilgi olarak Atatürk'le aralarında şu konuşmalar geçti:

Albay Rawlinson(ravlenson) :

İşittiğime göre burada yarın bir kongre açacakmışsınız.

M. Kemal Paşa:

Evet milletçe açılması kararındayız.

Albay Rawlinson:

Açılmaması daha münasip olur.

M. Kemal Paşa:

Kongre mutlaka toplanacaktır. Tam da gününde toplanacaktır. Millet buna karar vermiştir. Açılmamasını tavsiye eden görüşünüze hakim olan sebepleri sormaya lüzum görmüyorum.

Albay Rawlinson:

Benim hükumetim bu kongrenin toplanmasına izin vermez.

M. Kemal Paşa:

Ne sizin hükumetinizden, ne de sizden görüş istemedikki, böyle bir müsaadenin verilip verilmeyeceği söz konusu olsun.

Albay Rawlinson:

Kongreden vazgeçmezseniz cebri kuvvet ile toplantının dağıtılmasına mecburiyet hasıl olacak.

M. Kemal Paşa :

O halde biz de mecburi ve zaruri olarak kuvvete kuvvetle karşı koyar ve her durumda milletin kararını yerine getiririz.

Ne pahasına olursa olsun kongreyi toplayacağız.

Diyerek yerinden kalktı ve Lord Curzon'un yeğeni olan Rawlington'a kapıyı gösterdi.

M. Kemal Paşa: Mülakatımız bitmiştir.

Diyerek

Albay Rawlinson'u dışarı çıkardı."

Bu görüşmenin ardından Mustafa Kemal'i korkutarak durduramayacağını anlayan işgalci İngilizlerin Türkiye temsilcileri tekrar İstanbul Hükumetine ve Vahdettin'i baskılarını arttırdılar. Yeni kararlı emirlerini verdiler.

Sadrazam Damat Ferit yönetimindeki Osmanlı hükumeti Erzurum Kongresi'nin resmen toplandığı 23 Temmuz gününün gece yarısında, Erzurum vilayet yetkilileri ve tüm ülkeye bir bildiri yayınladı:

"Hükumet tutuklanmanız hakkında askeri ve sivil makamlara emir verdi ve bir beyanname yayınlayarak sizi asi tanıdığını ilan etti."

Dedi.

Bunun ardından Osmanlı hükumetinin bu beyannamesini ve tevkif emirlerini uluslararası Reuter ajansı da dünyaya duyurdu.

Bu tevkif emirlerini okuyan Mustafa Kemal Paşa'da en küçük bir korku, panik, endişe asla oluşmadı.

Atatürk:

" Bu daha başlangıç, ileride çok daha müşkül durumlarda kalacağız ve fakat her türlü zorluğu yeneceğiz. Buna şüphem yoktur."

Diyerek yoluna devam etti. "

BİLAL N. ŞİMŞİR.

Emekli büyükelçi-Araştırmacı yazar.

(Ermeni Meselesi kitabından)

MAZHAR MÜFİT KANSU - 1873-1948

-Erzurumdan ölümüne kadar Atatürk'le beraber-

Kitabından.