Reform

 

• ✓  Reform, Avrupa’nın modern çağa geçerken uğradığı dönüşümün önemli bir gelişmesidir. Din ve kilise, yüzyıllardır toplumun temelini oluşturduğu için Reform, Avrupa’yı derinden sarsmıştır.

• ✓  Dinî değişim gerek devletler arasında gerekse devletlerin kendi içerisinde büyük mücadelelere

  neden olmuştur.

• ✓  Yeniden düzenleme anlamına gelen reform, Yeni Çağ başlarında Avrupa’da meydana gelen dinî

  düzenlemeleri ifade etmektedir.

• ✓  XVI. yüzyılda Katolik mezhebindeki bozulmalarla ilk olarak Almanya’da başlayan reform

  İngiltere, Fransa ve Kuzey Avrupa ülkelerine de yayılmıştır.

• ✓  Reformu başlatan kişi Katolik Kilisesi'ni eleştiren fikirleriyle öne çıkan Alman din adamı Martin

  Luther'dir.

• ✓  Reform öncelikle Almanya’da başlamasının nedenleri: İncil’in öncelikle Almancaya çevrilmesi,

  Matbaanın Almanya’da yoğun olarak kullanılması ve Almanya’nın ulusal birlikten yoksun olması (merkezî otorite olmaması). 
  

  Reform’u Hazırlayan Koşullar

  • ✓  Hümanizm sayesinde, Hristiyanlığın kaynaklarına inilmesi ve serbest düşüncenin yayılması,

  • ✓  Matbaa sayesinde kitap basımı ve okuryazarlık oranı artması ve yeni fikirleri geniş halk

    kitlelerine yayılması,

  • ✓  İncil’in farklı dillere çevrilip basılmasıyla din adamlarınca ifade edilen konuların çoğunun İncil’de

    olmadığının anlaşılması,

  • ✓  Rönesans'ın etkisi, Katolik Kilisesi’nde ortaya çıkan bozulmalar,

  • ✓  Papalık’ta çöküşün hızlanması ve ıslahat düşüncesinin yayılması,

  • ✓  Katolik Kilisesi'nin, din dışı işlerle özellikle siyasetle uğraşması, endüljans, aforoz, enterdi,

    engizisyon, günah çıkarma gibi güç unsurlarıyla halkın mallarına el koyması ve halkın giderek ekonomik gücünü kaybetmesi gibi nedenlerdir.

    o Endüljans: Katolik Kilisesi’nin günahlardan arınmaları için halka sattığı afname, cennet tapusu. Aforoz: Papa ve kiliseye karşı gelenlere kilise tarafından verilen Hristiyanlıktan çıkarma cezası. Enterdi: Papanın Hristiyan bir ülkeyi halkı ile beraber dinden çıkarması.

    Reformun Gelişimi

  • ✓  Martin Luther, Katolik Kilisesinin yanlış uygulamalarını eleştiren ve Tanrı ile kul arasına kimsenin giremeyeceğini belirten 95 maddelik bir bildiriyi Wittenberg Kilisesinin kapısına astı (1517).

  • ✓  Luther'in düşünceleri fakir Alman halkı tarafından desteklendi. Papa tarafından aforoz edilen

    Luther, Alman prenslerinin himayesinde yasak olmasına rağmen İncil'i Almancaya çevirdi.

  • ✓  Papayı savunan Kutsal Roma Germen İmparatoru Şarlken, Luther ve Alman prensleriyle çatışmaya

    girdi. 1529'da başlayan savaşlar 1555 Ogsburg Antlaşmasıyla sona erdi.

  • ✓  Ogsburg Antlaşması sonucunda, Protestanlık mezhebi kuruldu. Papa ve Şarlken Protestan

    mezhebini tanıdı. Alman prensleri istedikleri mezhebi seçmekte özgür oldular.

  • ✓  Alman prensleri ülkelerindeki dinî işlerin mutlak hâkimi hâline geldiler.

  • ✓  Almanya'dan Avrupa'ya yayılan Reform düşüncesi Fransa'da Calven'in çalışmalarıyla yayılmış,

    Nantes Fermanı (1598) ile Kalvenizm bir mezhep olarak resmen tanınmıştır.

  • ✓  İngiltere'de Kral VIII. Henry, Reform'la ortaya çıkan yeni düşüncelerin halkı arasında yayılmasını

    sağlamıştır.

  • ✓  İngiliz Kilisesini papa ve Katolik hâkimiyetinden çıkararak kendi kontrolüne almış ve

    İngiltere'de Anglikan Kilisesini kurmuştur.

  • ✓  İskoçya (Presbiteryenlik), Norveç, İsveç ve Danimarka da Protestan mezhebinin kabul gördüğü

    diğer Avrupa ülkeleri olmuştur.

    Reform ve Osmanlı Devleti

    ✓ Osmanlılar kendi tebaası olan Hristiyanları kilise tahakkümünden uzak tutmuş ve ezilmesine izin vermemiştir.

    ✓Dini hayatlarında özgür olan Osmanlı Hristiyanları Avrupa'da meydana gelen Reform hareketlerinden etkilenmemiştir. Ayrıca Osmanlı Hristiyanlarının büyük çoğunluğu Ortodoks’tur.
    Kanuni, Avrupa’nın dinî birliğini koruyamaması ve kaybetmesinin Osmanlı yararına olacağını düşünerek Luther’in faaliyetlerini yakından izlemiş ve destek vermiştir.

    Reform hareketlerinin yaşanması, Osmanlı'nın Avrupa içlerine doğru yaptığı seferlerde kolaylaştırıcı bir etkiye neden olmuştur.